Prikkelbare Darm Syndroom

Wat is het Prikkelbare Darm Syndroom?

Patiënten met het prikkelbare darmsyndroom (PDS), ook wel ‘spastische darm’ genoemd, hebben gevoelige darmen. Een geringe vulling van de darm (met gas of ontlasting) geeft al een pijnlijk gevoel in de buik. Bij PDS kan zelfs een lege darm pijn doen. Naast de pijn is er vaak een opgezette buik of opgeblazen gevoel en een verandering in de ontlasting.

Beweeglijke en gevoelige darmen

Bij PDS maakt de darm te veel of juist te weinig bewegingen. Teveel bewegingen noemen we ook wel spasmen of verkrampingen. Bij ruim 60% van de mensen met PDS zijn de zenuwen in de darmwand extra gevoelig. Deze zenuwen reageren met name op rek of uitzetten van de darmwand. De overgevoeligheid veroorzaakt de typische klachten van PDS. PDS wordt daarom ook wel prikkelbare of overgevoelige darm genoemd.

Het prikkelbare darm syndroom is de meest voorkomende oorzaak van maag- darmklachten bij volwassenen. Voorheen werd de aandoening spastische darm genoemd. Naar schatting heeft 1 op de 12 Nederlanders last van PDS, maar waarschijnlijk is dit slechts het topje van de ijsberg. Het merendeel van de PDS-patiënten is vrouw (75%).

Wat is het Prikkelbare Darm Syndroom?

Patiënten met het prikkelbare darmsyndroom (PDS), ook wel ‘spastische darm’ genoemd, hebben gevoelige darmen. Een geringe vulling van de darm (met gas of ontlasting) geeft al een pijnlijk gevoel in de buik. Bij PDS kan zelfs een lege darm pijn doen. Naast de pijn is er vaak een opgezette buik of opgeblazen gevoel en een verandering in de ontlasting.

Beweeglijke en gevoelige darmen

Bij PDS maakt de darm te veel of juist te weinig bewegingen. Teveel bewegingen noemen we ook wel spasmen of verkrampingen. Bij ruim 60% van de mensen met PDS zijn de zenuwen in de darmwand extra gevoelig. Deze zenuwen reageren met name op rek of uitzetten van de darmwand. De overgevoeligheid veroorzaakt de typische klachten van PDS. PDS wordt daarom ook wel prikkelbare of overgevoelige darm genoemd.

Het prikkelbare darm syndroom is de meest voorkomende oorzaak van maag- darmklachten bij volwassenen. Voorheen werd de aandoening spastische darm genoemd. Naar schatting heeft 1 op de 12 Nederlanders last van PDS, maar waarschijnlijk is dit slechts het topje van de ijsberg. Het merendeel van de PDS-patiënten is vrouw (75%).

Hoe fijn is het om te weten dat er een heel team achter u staat?
We staan voor u klaar om een het beste resultaat te behalen. Samen sterk! Je bent omringt door mensen die allemaal dezelfde passie hebben. Dat inspireert en motiveert.

Behandeling PDS:

Zoals de website van maag lever en darm stichting ook beschrijft, is er niet 1 specifieke behandeling die werkt voor alle PDS-patiënten. Er zijn namelijk veel behandelingen mogelijk. Van medicatie tot voeding, aanvullende voedingsstoffen, yoga, acupunctuur en/of osteopathie.

Er zijn de laatste jaren steeds meer inzichten gekomen in het ontstaan van PDS en hoe we de klachten kunnen verminderen. Verandering van leefstijl (beweging, bioritme) en voeding kunnen al helpen bij de behandeling van PDS en klachten verminderen.

Toch horen we vaak dat een PDS-patiënt niet volledig klachtenvrij is, maar dat deelbehandelingen (zoals alleen acupunctuur) wel degelijk een positieve invloed hebben.

Wat we in ieder geval wel weten is dat stress een katalysator is voor de buikklachten. Het verminderen van stress of het beter leren omgaan met stress is vaak een effectieve behandeling en kan de kwaliteit van je leven verbeteren. Een van de therapieën kan hypnotherapie zijn.

 

  1. Hypnotherapie en PDS
    Met hypnotherapie leer je contact te maken met je onbewuste mogelijkheden. Vanuit een diepe ontspanning en gerichte aandacht, richt jij je op een gezonde werking van jouw darmen. Hierdoor komen de darmen meer tot rust en worden ze daardoor minder gevoelig voor spanning en stress. De resultaten variëren van bemoedigend tot goed.
    Voor de behandeling van PDS volg ik het darm managementprogramma. Dit programma is gebaseerd op het PDS (IBS) Protocol van Peter Whorwell en verder ontwikkeld met hypnotherapeutische methoden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat bij meer dan 80% van de cliënten die het darmmanagementprogramma volgt, de problemen afnemen en/of helemaal verdwijnen. Het darmmanagement richt zich op lichaam, gedrag, emoties en denken. De doelen van het programma zijn o.a.:

      • Een natuurlijk herstel van het aangedane darmgebied
      • Een ongestoorde (natuurlijke) stoelgang
      • Het leren omgaan met stress (het vergroten van de stressbestendigheid)
      • Het vergroten van het zelfvertrouwen (ik-sterkte)
  2. Diëtetiek en PDS
    Prikkelbare darmsyndroom is een chronische aandoening, waarbij sprake is van overgevoeligheid en verstoorde (spastische) bewegingen van de darmen. Dit kan zich uiten in meerdere symptomen als obstipatie, diarree, buikpijn, opgeblazen gevoel, winderigheid, buikpijn of krampen. De oorzaak voor PDS is nog onduidelijk, maar mogelijk zijn er meerdere factoren van invloed.Voeding speelt hier een belangrijke rol in, omdat het betrokken is bij de vertering. Merendeel van de mensen met PDS, ongeveer 75%, heeft minder klachten na aanpassing van de voeding.Het effect van aanpassing van de voeding op het verminderen van de klachten verschilt per persoon. Bij de een helpt het om gluten en/of lactose te vermijden, bij de ander is er een alleen reactie op specifieke voedingsmiddelen.

    Wij als diëtisten kijken wanneer en welke klachten ontstaan. Hoe vaak dit voorkomt en of het gerelateerd is aan bepaalde voedingsmiddelen. Op basis van de verkregen informatie kan er gekeken worden welke voedingsmiddelen er uit het dieet geëlimineerd moeten worden.

    Het verrijken van de voeding met meer vezels en vocht geeft meestal verlichting van klachten, maar kan bij sommigen ook de klachten doen verergeren. Het FODMAP-dieet kan ook een uitkomst zijn bij deze doelgroep. FODMAP is een verzamelnaam voor Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden. Monosacchariden en Polyolen. Dit zijn soorten koolhydraten die minder goed opgenomen kunnen worden in de dunne darm en geven bij bepaalde mensen klachten tijdens de vertering.

    Voedingsadvies moet specifiek afgestemd worden per individu. Het is daarom aan te raden om dit onder begeleiding te doen. Wanneer iemand zelf bepaalde voedingsmiddelen gaat elimineren, bestaat er een kans dat de voeding erg eenzijdig wordt. Hierdoor kunnen tekorten aan bepaalde vitamines en mineralen ontstaan. Daarom is het aan te raden om voor voedingsadviezen altijd naar een diëtist te gaan. Er kan samen met de cliënt bepaald worden wat de beste oplossing is en wat het beste past in hun situatie.

  3. Orthomoleculaire therapie en PDS
    Vanuit de orthomoleculaire geneeskunst gaan wij op zoek naar de oorzaak van de chronische verstoring van de darmen. Dit is vaak individueel verschillend, hoewel er ook belangrijke overeenkomsten zijn.Gezonde darmen hebben een fors aantal en een diversiteit aan micro- organismen. Zo leven er goede maar ook slechte bacterie in onze darmen. De juiste verhouding is cruciaal van belang. Deze bevolking van de darmen, worden ook wel onze microbioom genoemd. Verschillende negatieve invloeden kunnen ervoor zorgen dat de samenstelling van ons microbioom wordt verstoord. Neem bijvoorbeeld frequente antibioticakuren. Maar ook slechte voeding of stress.Om de oorzaak te achterhalen wordt gespecialiseerd laboratoriumonderzoek gedaan (ontlasting en bloed). De resultaten van het ontlasting- en bloedonderzoek geven veel informatie over de mogelijke oorzaak van de klachten.

    Op basis van de uitkomst van de onderzoeken stellen wij een persoonlijk behandelplan op dit bestaat uit een voedings- en supplementadvies.

    De orthomoleculaire behandeling is erop gericht om de oorsprong van de klacht aan te pakken en de klachten te doen afnemen zodat de cliënt zijn kwaliteit van leven weer terugkrijgt.

  4. Osteopathie en PDS
    Osteopathie is een vakspecifieke manuele geneeswijze die zich richt op de beweeglijkheid van het gehele lichaam. De anatomie van ons lichaam laat ons zien dat alles met elkaar is verbonden via bindweefsel (fasciale structuren). Zo zitten onze organen met vliezen/bindweefsel verbonden aan ons wervelkolom. Een verkramping van een darm (bijvoorbeeld PDS), heeft daarom een direct effect op de stand onze wervelkolom en de daarbijbehorende spierspanning. Door spasme (trekkracht) van je darmen kunnen de vliezen een scheefstand veroorzaken van de wervels waar ze aan vast zitten. Daarom is het heel normaal dat iemand die PDS klachten heeft, ook vaak kampt met rugpijn klachten of hoofdpijnklachten.Ons spijsverteringsstelsel heeft een eigen zenuwstelsel (enterisch zenuwstelsel). Daarnaast wordt hij ook aangestuurd door één specifieke hersenzenuw. Namelijk de Nervus Vagus (ook wel bekent als onze 10de hersenzenuw, die rust geeft in ons lichaam). Deze twee zenuwstelsels zijn continue met elkaar in gesprek en wisselen informatie met elkaar uit. Zij sturen beiden de beweeglijkheid van onze darmen (peristaltiek) aan.

    Osteopathie zal zich bij PDS patiënten richten op het verlies van de beweeglijkheid van de darmen. Daarbij zal de osteopaat zowel het organenstelsel en de bijbehorende vliezen/ bindweefsel behandelen, maar ook je wervelkolom en de neurologische aansturing van je spijsverteringsstelsel: De darm hersen as. Een totale aanpak van het lichaam om de overprikkelde darm weer tot rust te laten komen.

  5. Acupunctuur en PDS
    Acupunctuur is onderdeel van Traditionele Chinese Geneeskunde. Door zeer dunne naalden op bepaalde punten in het lichaam te plaatsen ontstaat een betere doorstroom van energie en worden energieblokkades opgeheven. De hoeveelheid energie (Qi) neemt toe of wordt verplaatst naar een gebied wat weinig heeft en verbetert de kwaliteit van de energie.Acupunctuur door een westerse bril bekeken stimuleert zenuwen, spieren en bindweefsel en sommige zeggen dat acupunctuur het natuurlijk pijnstillend vermogen in je lichaam stimuleert.

    Acupunctuur kan PDS-klachten helpen verminderen waaronder het verminderen van buikpijn, buikkrampen, opgeblazen gevoel, gespannen gevoel buikstreek, diarree, obstipatie en flatulentie.

 

Wil je weten of jij PDS hebt? Doe de test

Link naar de test

De diagnose PDS wordt gesteld aan de hand van de Rome IV-criteria. Buikpijn of spijsverteringsstoornissen (een onaangenaam gevoel of pijn in de buikstreek) minstens drie dagen per maand gedurende de afgelopen drie maanden, in combinatie met minstens een van de volgende criteria:

  • Verlichting van de symptomen na de stoelgang
  • Verandering in de frequentie van de ontlasting
  • Plotselinge verandering in de consistentie van de ontlasting

Wilt u graag meer informatie? Stuur ons dan een mail! Dan nemen wij persoonlijk contact met u op.

Wat zijn de symptomen van PDS?

PDS-klachten verschillen van persoon tot persoon. Zelfs bij één persoon kunnen de klachten van dag tot dag verschillen. Perioden met en zonder klachten kunnen elkaar ook afwisselen.

Het meest kenmerkende symptoom van Prikkelbare Darm Syndroom is zeurende, krampende of stekende pijn in de buik. Deze kan zeer hevig zijn. Een deel van de PDS-patiënten heeft vooral ‘s avonds en ‘s nachts buikpijn, al dan niet gepaard gaande met aandrang. De buikpijn vermindert soms na de stoelgang of het laten van een wind.

PDS gaat gepaard met een afwijkend ontlastingspatroon. Een deel van de PDS-patiënten heeft met name last van verstopping, anderen hebben vooral last van diarree. Een ontlastingspatroon waarbij verstopping en diarree elkaar afwisselen komt ook vaak voor. Het ontlastingspatroon kan gedurende de dag wijzigen. Plotselinge niet houdbare aandrang komt veel voor.

Voor het gemak nogmaals een lijst van symptomen die een persoon met PDS ervaart.

  1. Buikpijn: de belangrijkste klacht is pijn of onaangenaam gevoel ergens in de buik of maagstreek. De pijn kan zeurend zijn, maar kan ook gepaard gaan met hevige steken. Soms zijn de pijnaanvallen zo hevig dat ze doen denken aan een gal- of niersteenaanval. De pijn verandert vaak voor, tijdens of na de ontlasting. Na het eten wordt de pijn soms erger. Tijdens de slaap is er vaak geen pijn.
  2. Opgezette buik/ opgeblazen gevoel: dit ontstaat vaak in de loop van de dag. Sommige vrouwen geven aan dat het lijkt alsof ze zwanger zijn. De buik zet soms zichtbaar op en de druk in de buik voelt onaangenaam. De riem, de strakke broek en soms het bh-bandje moeten los.  Het lijkt alsof de darmen vol ontlasting zitten maar dat is vaak niet zo.
  3. Veranderde ontlasting: veel PDS-patiënten merken dat sinds het begin van de buikklachten ook de ontlasting veranderd is. Soms komt de ontlasting vaker en/of dunner (soms waterdun) en is moeilijk op te houden. Soms is de ontlasting juist harder, komt minder vaak en kost het juist veel moeite om de ontlasting kwijt te raken. Soms ook afwisselend hard en dun, zelfs op één dag. Voorafgaand aan de ontlasting neemt de pijn soms wat toe en na afloop zakt het weer wat. Na de ontlasting voelen de darmen niet altijd leeg.
  4. Klachten buiten de buik: vaak zijn patiënten met PDS meer vermoeid. Van pijn word je moe en door de vermoeidheid voel je de pijn erger. De buikpijn kan soms uitstralen naar de rug. Soms zijn er bijkomend maagklachten: opgeblazen gevoel en misselijkheid. Ook andere klachten zoals depressie, spierpijn, hoofdpijn, gewrichts- of rugklachten komen vaker voor.

Prikkelbare-darmsyndroom kan gelukkig niet de darm beschadigen, hoe erg de klachten ook kunnen zijn. Er is ook geen verhoogd risico op darmkanker of andere darmziekten.

Mogelijke oorzaken van PDS

  • Storing op de lijn tussen hersenen en darmen
  • Beschadiging van de darmwand
  • Verstoring in het microbioom
  • PDS na maag-darmontsteking
  • Erfelijke aanleg

PDS zorgplan Visana

Stap 1: Invullen van een digitale vragenlijst

Bij aanmelding krijgt u een digitale vragenlijst opgestuurd. Doordat er in de vragenlijst allerlei vakspecifieke vragen zijn verwerkt, zal uit de vragenlijst komen welke disciplines u nodig dient te hebben voor uw op maat gemaakte behandeltraject. Het kan zijn dat alle disciplines tijdens het traject gefaseerd wordt ingezet, maar het kan ook zijn, dat de patiënt ‘alleen’ diëtiek, orthomoleculaire therapie en hypnotherapie nodig heeft.

Stap 2: Intake, onderzoek, opstellen van behandelplan

Na de digitale intake volgt er een kennismakingsgesprek. Hier zullen minimaal 2 disciplines aanwezig zijn. Mocht u naar aanleiding van de digitale vragenlijst nog vragen hebben, dan kunt u deze vragen tijdens dit gesprek stellen. Afhankelijk van de intake, specifieke anamnese, onderzoek, medische geschiedenis, medicatie gebruik, gezondheid op dit moment, leeftijd (etc.) wordt er een op maat gemaakte behandelplan opgesteld. Deze wordt tijdens de intake met u besproken. Zo weet u precies waar u aan toe bent.

Stap 3: Start van Multidisciplinaire behandelplan

Tijdens deze fase zullen de centrale en de vakspecifieke behandeldoelen in het oog worden houden en middels een elektronisch patiëntendossier zullen de desbetreffende disciplines continue op de hoogte zijn van de stappen die per vakgebied worden genomen.

Stap 4: Tussentijdse evaluatie

De tussentijdse evaluatie is bedoeld om samen met u te gaan zitten. Hoe verloopt het proces? Wat gaat goed en wat kan er beter? Moeten er doelstellingen worden bijgesteld? Deze evaluaties vinden op vaste momenten binnen in het behandeltraject plaats. Multidisciplinair overleg zal elke week plaatsvinden.

Stap 5: Eindevaluatie behandelplan en preventiemaatregelen. 

Tijdens deze fase zullen wij aan u vragen of u een PROM- vragenlijst zou willen invullen. Dit is een evaluatieformulier waarin de geleverde zorg wordt beoordeeld vanuit uw perspectief. Wij vinden het belangrijk om uw mening te horen. Het geeft ons inzicht hoe wij de zorg nog beter kunnen aanbieden en wat natuurlijk goed gaat. Naast de vragenlijst zullen wij allerlei (fysieke als mentale) oefeningen voor thuis mee geven. Met daarnaast ook allerlei voedingsadviezen

Neem contact op

Neem contact op met IMC Visana of maak gelijk een afspraak!